Türk Müziği makamlarının astroloji, organ tesiri, zaman bağlantısı ve tedavi etkileri… Rast, Irak, İsfahan, Zirefkend, Büzürk, Zengule, Rehani, Hüseyni, Hicaz, Nihavend, Neva, Uşşak, Acemaşıran, Segah, Saba ve Buselik makamları üzerine bir inceleme.
1) RAST MAKAMI: Koç Burcu: Ateş tabiatlı, kuru-sıcak tabiatlı makam. Gece yarisi ve seher zamanlari etkilidir. Soğuk organlar olan kemik, beyin ve yağlara etkilidir. Fazla uyumayi engeller. Düşük nabzin yükselmesine yardimci olur. Özellikle çocuk bünyesinde nem hakim olduğu için; bu nedenle oluşan dengesizlikleri düzeltir. Akıl hastaliklarina iyidir. Sarı safra bağlantılıdır. Erkek karakter gösterir. Gündüz, Sali günleri etkisi fazladir. Oglak burcu ve su ile ilişkilidir. Tedavi değeri yüksek olan dört esas makamdan birisidir. Sefa, neşe, iç huzuru ve rahatlik verir. Felç illetine davadir. Başa ve göze etkilidir. Kaslara tesiri vardir. En eski makamlardandir. Farsça “doğru” “dosdoğru” “sağ” ve “gerçek” demektir. Spazmi çözücü özelligi nedeniyle spastik ve otistik hastalarin tedavisinde yararlidir. Mars gezegeni ile baglantilidir.
2) IRAK MAKAMI: Boğa Burcu: Venüs bağlantılıdır. Toprak tabiatlıdır. Kuşluk ve ikindi vakti etkilidir. Kuru-soğuk karakterdedir. Kara safra ile ilişkilidir. Karakteri dişi olup, etkisi Cuma günü ve geceleri fazladir. Menenjit, beyin ve akıl hastalıklarına faydalıdır. Omuz, kol, sol kol ve ellere etkilidir. Başın üst tarafina etkisi belirtilmektedir. Lezzet verir, düşünme ve kavrama konusunda etkilidir. Başın üst tarafina etkisi belirtilmektedir. Lezzet verir, düşünme ve kavrama konusunda etkilidir. Korku gidericidir. Saldırganlığı önleyici ve nevrotik hastaları tedavi edici etkisi vardir. Tarih olarak en az 7 asirliktir. Spiritüel tesiri görülür. Irak’i Acem’den gelmektedir.
3) İSFAHAN MAKAMI: İkizler Burcu (Yengeç Burcu): Hava tabiatlı, ikindi ile yatsı arası etkilidir. Su baglantısı vardir. Soğuk ve nemlidir. Beyaz balgam ile ilgilidir. Dişi, gece karakterli, pazartesi bağlantılıdır. Soğuk tabiatlı olduğu gibi, ateşli hastalıklardan vücudu koruyucu özelliği vardir. Ense, boyun, omuzlar ve sol dirsek için etkilidir. Güven hissi, uyum sağlama, hareket yeteneği, zihin açıklığı, gönül yenileme, düzgünlük verme, zekayı açma ve hatıraları tazeleme özelliği vardir. En az yedi asirlik bir makamdir.
4) ZİREFKEND MAKAMI: Yengeç Burcu. Su tabiatlı. Uyku vakti etkilidir. Sıcak-nemli özelliğe sahiptir. Kan, erkek ve gündüz bağlantıları vardır. Günü Çarşamba’dır. Sırt, mafsal ağrılarına ve kulunca faydalıdır. Beyinle ilgili ağız çarpılmasına, kalp, ciğer, göğüs, kalça ve sağ omuza etkilidir. Meclisin neşesini artırır, derin duygu hissi verir. Farsça “döşek” (yatak) demektir. XIII. Asirdan önceye aittir.
5) BÜZÜRK MAKAMI: Aslan Burcu. Ateş, Güneş. Soğuk ve sıcak-kuru tabiatlıdır. Fecirden kuşluk vaktine kadar etkili olmaktadir. Kara safra, dişi ve gece bağlantılı olup, Merkür gezegeni ve Çarşamba günü ile ilgilidir. Zihni temizler, vesvese ve korkuyu def eder. Fikre yön verir. Kulunç ve beyin hasari ile ortaya çikan siddetli hastaliklara yararlidir. Güç kazandırır. Boyun, boğaz, göğüs, ciger ve kalp ve yan bögür (basen) için etkilidir. Farsça “büyük” demektir. Yedi-sekiz asırlık bir makamdır.
6) ZENGULE MAKAMI: Başak Burcu (Terazi Burcu). Venüs etkisi. Toprak tabiatlı, sıcak ve nemli. Günbatımından sonra etkilidir. Hava bağlantılıdır. Kan, erkek, gündüz ve Cuma günü ilişkisi vardır. Kalça eklemleri ve bacak içleri ile ilgisi bulunur. Kalp hastalıklarına, menenjit ve beyin hastalıklarına etkilidir. Beyin hastalıkları ve ruh hastalıklarının tedavisi için mide ve karaciğer ateşini yok eder. XIII. Asırdan önce Hicaz makamından ayrılarak oluşmustur. Hayal ve sırlar telkin eder, uyku verir masal duygusu verir. Farsça “çıngırak, def pulu, zil” demektir. İran mitolojisinde bir Türk kahramanının adıdır.
7) REHAVİ MAKAMI: Terazi Burcu. Rüzgar tabiatlı. Sıcak ve kuru. Seher zamanı ve ikindiyle yatsı arası etkilidir. Aslan Burcu, Güneş ve Pazar günüyle ilgilidir. Nemli ve kuru, sarı safra, erkek, sağ omuz, baş ağrilari, burun kanamalari, ağiz çarpikliği ve balgamdan gelen hastalıklara, akıl hastalarına faydalıdır. Doğuma yardımcı olur. Göğüs, mide ve yan böğür (basen) için faydalidir. Sonsuz ve yer çekiminden kurtulma duygusu verir. Urfalı; Urfa’ya ait demektir. X. Yüzyıl’dan önceye giden bir geçmişi vardır. İbn-i Sina ve Evliya Çelebi’de bahsi çok geçer. Sonralari Rast makami, Rehavi makamından yerini almistir. Diger adi Ruhavi’dir
8) HÜSEYNİ MAKAMI: Akrep Burcu (Kova Burcu). Su tabiatlidir. Satürn etkilidir. Nemli ve sıcak. Sabah ve gün ağarırken etkilidir. Sabah- öğlen arası etkisi fazladir. Cumartesi özel gündür. Güzellik, iyilik, sessizlik, rahatlık verir ve ferahlatıcı özelliği vardir. Karaciğer, kalp ve ruhların iltihabını söndürür ve yok eder. Mide hararetini giderici özelliği vardir. Büyük erkeklerde görülen gizli ateşli nöbeti ve günde bir kere gelen ateşli nöbetin giderilmesinde faydalidir. Sol omuza etkilidir. Sıtma hastaligina iyidir. Barış duygusu verir. İç organlara etkilidir. Tabiat ile birleştirir. İçindeki gizli pentatonik yapi sebebiyle, kendine güven ve kararlılık duygusu verir; bundan dolayi otistik ve spastik hastalara faydalidir. En eski makamlardan biridir. En az altı asırlıktır. Mert bir ifadesi vardır. Kalp, karaciğer ve mide için faydalıdır. “Küçük sevgili” ve “Hüseyin ile ilgili” demektir.
9) HİCAZ MAKAMI: Yay Burcu. Ateş tabiatlı. Sıcak özellik gösterir. Jüpiter bağlantılıdır. Yatsıdan sabaha kadar olan zamanda etkisi fazladır. Kuru-soğuk nedenli hastalıklar için faydalıdır. Kemiklere, beyne ve çocuk hastalıklarına tedavi edici etkisi vardir. Üro-genital sisteme ve böbreklere etki gücü fazladır. Alçakgönüllülük duygusu verir. Düşük nabız atımını yükseltir ve göğüs bölgesi diğer önemli etki alanidir. En eski makamlardandir. Zengüle ve Zirgüle makamları ile yakınlık gösterir. Adını Arabistan’daki Hicaz bölgesinden almistir.
10) NİHAVEND MAKAMI: Oğlak Burcu (Yay Burcu). Satürn, Jüpiter. Toprak- Ateş tabiatlı. Sıcak-kuru yapıdadır. Öğleden sonra (ikindi) zamanı etkisi fazladır. Sarı safra, gündüz ve erkek bağlantilidir. Kan dolaşımı, karın bölgesi, kalça, uyluk ve bacak bölgelerine etkilidir. Kulunç, bel ağrısı ve tansiyon rahatsızlıklarına faydalıdır. Kuvvet ve barış duygusu verir. Akıl hastalıklarına etkili olduğu konusunda önemli bilgiler vardir. En eski makamlardandir. Ebu-selik kelimesinden geldiği söylenmektedir (Güzel yazma ve söyleme yeteneği).
11) NEVA MAKAMI: Kova Burcu (Oğlak Burcu). Satürn. Hava tabiatlı, kuru- soğuk özellik gösterir. Kara safra bağlantılıdır. Dişi özellik gösterir. Gece ve kuşluktan ikindiye kadar olan zamanda etkisi fazladir. Göğsün saf tarafıina, böbreklere, omurilik, kalça ve uyluk bölgelerine etkisi vardır. Üzüntüyü giderir ve lezzet verir. Gönül okşayan makam adıyla bilinir. Kötü fikirleri kovduğu cesaret ve yiğitlik verdiği, gönül sevinci oluşturduğu ileri sürülür. Kuvvet ve kahramanlik duygulari meydana getirir. Akıl hastalıklarının tedavisinde faydalıdır. En eski makamlardandir. Buluğ çagındaki kız çocuklarının kadın hastalıklarına tedavi etkisi vardir. “Ses, seda, makam ve ahenk” demektir.
12) UŞŞAK MAKAMI: Balik Burcu. Su tabiatli, soğuk-nemli. Jüpiter. Fecirden kuşluk vaktine kadar ve günbatımında etkisi fazladır. Beyaz balgam, gece ve dişi bağlantili olup; Perşembe günü özellik gösterir. Kalp, ayak rahatsizliklari, nikriz (damla) ağrılarına faydalıdır. Gülme, sevinç, kuvvet ve kahramanlık duyguları verir. Çocukların bütün organlarını etkileyen kuru ve sicak yellerde ve büyük erkeklerde görülen ayak ağrılarına faydalıdır. Derin aşk ve mistik duyguların ifade vasıtasıdır. En eski makamlardandir. “Aşıklar” demektir. Uyku ve istirahat için faydalidir, gevşeme hissi verir.
13) ACEMAŞIRAN MAKAMI: Ateş tabiatlidir. Kuru-sıcak makamdır. Fecirden kuşluk vaktine kadar etkilidir. Kemiklere ve beyne etkilidir. Vücutta yağ dengesine yardım eder. Yaratıcılık duygusu ve ilham verir. Durgun düşünce ve duygulari canlandırır. Hanımlarda doğumu kolaylastırır. Anne karnındaki çocuğun yanlış duruslarinin düzelmesine yardim eder. Agri giderici ve spazm çözücü özelligi vardir. Lezzet verir, gevşemeye yardimci olur. En eski sed makamlardandir.
14) SEGAH TAKIMI: Su ve toprak tabiatlidir. Soğuk makamdır. Kuşluktan ikindiye kadar olan zamanda etkilidir. Hararetten meydana gelen şişmanlık, uykusuzluk, yüksek nabız, kalp, ciğer ve kas rahatsızlıklarına faydalıdır. Beyin nöronlarına etkisi vardır. Mistik duygular olusturur. XIV. Yüzyildan eskidir.
15) SABA MAKAMI: Secaat, cesaret, kuvvet ve rahatlık verir. Seher vaktinde daha etkili.
16) BUSELİK MAKAMI: Genel rahatlık verir, karın bölgesine ve kaslara faydalıdır. Kan dolaşımını ve tansiyonu düzenler.
